کاوشهای باستانشناسی حکایت از آن دارد که سابقه معماری ایران به حدود هزاره هفتم قبل از میلاد می رسد. از آن زمان تاکنون پیوسته این هنر در ارتباط با مسائل گوناگون به ویژه علل مذهبی، توسعه و تکامل یافته است. احداث نیایشگاهها در دوران اسلامی بیش از هر نوع بنای دیگر مورد نظر بوده است. معماری ایران با سبکهای گوناگون و نقشه های متفاوت و تزیینات با شکوه، خانه خدا را شکوه و جلائی دیگر بخشید. مقابر و آرامگاههای بزرگان دین و سیاست نیز همانند نیایشگاهها با نقشه های متفاوت، پوششهای گنبدی و تزییناتی چون گچ بری، کاشیکاری و آجرکاری، معماری دوره اسلامی را از اعتبار خاصی برخوردار ساخته اند. احداث مدارس، بعد از اینکه فضای آموزشی از نیایشگاهها جدا و شیوه تدریس دگرگون شد، شکل تازه ای گرفت. فضای معماری مدارس نیز هم زمان با تحولات معماری مساجد وارد مرحله جدیدی شد و معماران با پیروی از ویژگیهای معماری مساجد، مدارس را نیز کم و بیش با همان خصوصیات بناکردند. تکایا، حسینیه ها و مصلی ها در بافت بسیاری از شهرها جای ویژه ای داشته و در ایام سوگواری به خصوص محرم مورد استفاده عاشقان ائمه اطهار بوده است. کتاب حاضر در شانزده فصل به بررسی معماری مساجد؛ مقابر؛ مدارس؛ حسینیه ها، تکایا، مصلی ها؛ قلاع؛ پلها؛ آب انبارها؛ حمامها؛ کاروانسراها؛ کاخها؛ مناره ها پرداخته و سپس هنجار شکل یابی معماری اسلامی ایران؛ قوسها در معماری اسلامی؛ گنبدها در معماری اسلامی؛ معماران، استادکاران دوران اسلامی؛ هنرمندان دوران اسلامی بیان می شود. کتاب برخوردار از تصاویر سیاه و سفید و رنگی و نمونه است.