با سپری شدن روزگاری دراز از سقوط امپراتوری ساسانی، طاهریان نخستین حکومت ایرانی را در شرق ایران برپای داشتند. اینان آغازگر تحولات بنیادین در ساختارهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جامعه ایرانی شدند و در سایه تدبیر و کفایت خردمندانه در اداره امور قلمرو وسیع خویش طی نیم قرن و همچنین داشتن مناسبات تنگاتنگ با خلافت عباسی، زمینه های لازم برای دست یابی تدریجی ایرانیان به مقاصد سیاسی دیرینه و کسب استقلال نسبی را فراهم آوردند. در این راستا به ویژه شیوه زمامداری عادلانه و بی بدیل عبدالله بن طاهر پس از دو قرن حاکمیت اعراب مسلمان بر ایران کاملاً چشمگیر بود. بر همین اساس با تلاشهایی که در این عصر صورت گرفت. دستاوردهای ارزشمندی در عرصه شکوفایی فرهنگ و تمدن ایرانی-اسلامی و حتی استدلال زبان و ادب پارسی بروز کرد که مقتضیات مناسبی را برای آغاز یک جریان عمیق گسترده در عرصه های گوناگون ایران پدیدار ساخت.